Η βλάστηση της Ελλάδας

Τι θα μάθουμε:

• Τι ονομάζουμε βλάστηση μιας περιοχής.
• Σε τι διαφέρει η βλάστηση από τη χλωρίδα.
• Ποια τα σημαντικότερα είδη βλάστησης της Ελλάδας

Βλάστηση ονομάζουμε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται τα φυτά μιας περιοχής. Μια περιοχή μπορεί να έχει πλούσια ή φτωχή βλάστηση, δηλ. μικρή ή μεγάλη ανάπτυξη των φυτών. Το αν η βλάστηση μιας περιοχής είναι πλούσια ή φτωχή εξαρτάται κυρίως από το κλίμα, το υψόμετρο και το ανάγλυφο μιας περιοχής.

Ας δούμε τώρα πώς ένα στοιχείο του κλίματος
(η βροχόπτωση) επηρεάζει τη βλάστηση μιας περιοχής. 

• Σύγκρινε το χάρτη κατανομής των βροχοπτώσεων με το χάρτη των δασικών περιοχών. Τι παρατηρείς όσον αφορά τις βροχοπτώσεις στις περιοχές που βρίσκονται τα κυριότερα δάση της Ελλάδας;
• Γιατί τα κυριότερα δάση της Ελλάδας βρίσκονται στις ορεινές περιοχές;

Χλωρίδα ονομάζουμε το σύνολο των αυτοφυών* φυτών ενός τόπου. Στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη ποικιλία φυτών, δηλαδή πλούσια χλωρίδα. Αυτό οφείλεται στο πολύμορφο ανάγλυφο της χώρας μας (οροσειρές, βουνά, οροπέδια, πεδιάδες κ.ά.).

Η χλωρίδα μας πληροφορεί για τον αριθμό των διαφορετικών ειδών φυτών που υπάρχουν σε μια περιοχή. Αντίθετα, η βλάστηση μας πληροφορεί για το αν μια περιοχή είναι πολύ ή λίγο καλυμμένη με φυτά, άσχετα από τα είδη τους.

Μια περιοχή μπορεί να έχει πλούσια βλάστηση και φτωχή χλωρίδα. Αν για παράδειγμα μια περιοχή έχει πολλές καλλιέργειες με πορτοκαλιές, λέμε ότι έχει πυκνή, πλούσια βλάστηση. Η χλωρίδα της όμως είναι φτωχή γιατί υπάρχει μόνο ένα είδος φυτού, η πορτοκαλιά.

Επίσης, μια περιοχή μπορεί να έχει φτωχή βλάστηση και πλούσια χλωρίδα. Για παράδειγμα πολλά νησιά του Αιγαίου έχουν φτωχή βλάστηση αλλά πολλά διαφορετικά είδη φυτών (αγριολούλουδα, βότανα, θάμνους), δηλαδή πλούσια χλωρίδα.

Δε φυτρώνουν όλα τα φυτά σε όλες τις περιοχές. Κάθε φυτό χρειάζεται τις κατάλληλες συνθήκες (υψόμετρο, έδαφος, κλίμα κ.ά) για να φυτρώσει και να αναπτυχθεί. Δεν έχουν επίσης όλες οι περιοχές την ίδια βλάστηση. 

Ανάλογα με τα είδη βλάστησης που παρατηρούνται στη χώρα μας, διακρίνουμε τις παρακάτω ζώνες βλάστησης:

 Η μεσογειακή ζώνη βλάστησης (μακία)

Εκτείνεται κατά μήκος των ακτών της Ελλάδας και στα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου Πελάγους. Συναντάμε φρύγανα (αγκαθωτοί ημίθαμνοι), θυμάρι, χαλέπι, πουρνάρια κ.λπ. και το υψόμετρο φθάνει περίπου μέχρι 600 μ.

Φρύγανα

Θυμάρι

Πουρνάρια

Παραμεσογειακή ζώνη βλάστησης

Ως συνέχεια της προηγούμενης ζώνης συναντάμε την παραμεσογειακή ζώνη. Σε αυτήν κυριαρχούν τα φυλλοβόλα πλατύφυλλα δάση. Εκτείνεται στις περιοχές που έχουν υψόμετρο από 600 μ. έως 1200 μ.

Ζώνη ψυχρόβιων* κωνοφόρων

Βρίσκεται στα υψηλά όρη της Βόρειας Ελλάδας σε υψόμετρο μεγαλύτερο από 800 μ. και αποτελείται από ψυχρόβια κωνοφόρα δέντρα. Συναντάμε δάση της δασικής πεύκης, της ερυθρελάτης και της λευκής ελάτης.

Δασική πεύκη

 Ερυθρελάτη

Λευκή ελάτη

Ζώνη δασών οξυάς – ελάτης και κωνοφόρων (ορεινή, υπαλπική)

Εκτείνεται στις ορεινές περιοχές τις Στερεάς Ελλάδας, της Πελοποννήσου, καθώς και της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Συναντάμε κυρίως την καστανιά, την ελάτη και την οξιά, οι οποίες σχηματίζουν μικτά ή απλά δάση. Το υψόμετρο εδώ ανέρχεται έως 1.700-1.800 μ.

 Καστανιά

Ζώνη υψηλών ορέων (αλπική)

Βρίσκεται στα υψηλά όρη της χώρας μας και σε υψόμετρα από 1.700 έως 2.900 μ. Αποτελείται από ποώδη* κυρίως βλάστηση, με διάσπαρτους μικρούς θάμνους, όπως η ξεραγκαθιά και  πολλά είδη από πανέμορφα αγριολούλουδα.

Ξεραγκαθιά

*αυτοφυή: τα φυτά που φυτρώνουν μόνα τους  χωρίς να τα φυτέψουμε

*ψυχρόβιο φυτό: φυτό που αναπτύσσεται σε μεγάλα υψόμετρα με σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες όλο το χρόνο.

*ποώδης βλάστηση: τα χαμηλά φυτά.

Κάνε κλικ εδώ για να γνωρίσεις 

τα φυτά στην ελληνική μυθολογία.