Ανεξήγητα φαινόμενα - Πέτρινοι γίγαντες

Όπως έχουμε μάθει λέξεις μπορούν να σχηματιστούν με δύο τρόπους:

- με την παραγωγή

(προσθέτουμε καταλήξεις σε λέξεις που ήδη υπάρχουν,
π.χ. κήπος – κηπευτικός)

- με τη σύνθεση

(ενώνουμε λέξεις και δημιουργούμε μια καινούρια, π.χ. δένδρο + κήπος = δενδρόκηπος)

Η λέξη από την οποία σχηματίζουμε άλλες λέξεις ονομάζεται πρωτότυπη (π.χ. κήπος), αυτές που προκύπτουν από παραγωγή λέγονται παράγωγες (π.χ. κηπευτικός) και αυτές που προέρχονται από σύνθεση  ονομάζονται σύνθετες (π.χ. δενδρόκηπος).

Κατά τη σύνθεση η πρώτη λέξη που χρησιμοποιείτε ονομάζεται πρώτο συνθετικό (α΄ συνθετικό) και η δεύτερη λέξη δεύτερο συνθετικό (β΄ συνθετικό),

π.χ.

δενδρόκηπος = δένδρο (α΄ συνθετικό) + κήπος (β΄ συνθετικό).

Οι λέξεις που παράγονται από την ίδια απλή λέξη σχηματίζουν μια οικογένεια λέξεων. Όσες λέξεις ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων ονομάζονται συγγενικές (επειδή έχουν σχέση μεταξύ τους, έχουν κάποια συγγένεια). Στην ίδια οικογένεια λέξεων ανήκουν όλες οι απλές και σύνθετες λέξεις αλλά και τα υποκοριστικά τους. 

π.χ. κούκλα - κουκλίτσα - κουκλόσπιτο

Στον πίνακα που ακολουθεί υπάρχουν λέξεις που δεν ανήκουν σ΄ αυτή την οικογένεια λέξεων. Βρείτε τες και σημειώστε στα τετράδιά σας τη σημασία και την ετυμολογία τους. 

Κάνε κλικ εδώ ή στην εικόνα για να χρησιμοποιήσεις το Ηλεκτρονικό λεξικό (Τριανταφυλλίδης On-Line).