Η καθημερινή ζωή στην αρχαία Ρώμη

Τι θα μάθουμε:

- Πώς ήταν η ζωή των Ρωμαίων στις πόλεις και στην ύπαιθρο και ποιες ήταν οι ασχολίες τους.

- Πώς ήταν χτισμένη η Ρώμη.

- Πώς διασκέδαζαν οι άνθρωποι στη Ρώμη.

Καρδιά του ρωμαϊκού κράτους και έδρα του αυτοκράτορα ήταν η Ρώμη. Χτισμένη δίπλα στον ποταμό Τίβερη, ήταν στολισμένη με ναούς, ωραία κτίρια και έργα τέχνης. Ο πληθυσμός της τα χρόνια ακμής της έφτανε το ενάμισι εκατομμύριο ανθρώπους.

Rome Reborn 2.1: A Tour Through Ancient Rome from Bernard Frischer on Vimeo.

Οι περισσότεροι κάτοικοι της πόλης διέμεναν σε πολυκατοικίες, σε ένα δωμάτιο. Εκεί μαγείρευαν, έτρωγαν, κοιμούνταν. Τα έπιπλα τους περιορίζονταν σ' ένα ή δύο κρεβάτια, μια καρέκλα ή ένα σκαμνί. 

Οι εύποροι Ρωμαίοι ζούσαν σε μονοκατοικίες. 

Το παλάτι των αυτοκρατόρων ήταν χρισμένο στον Παλατίνο λόφο.

Επειδή στη Ρώμη συγκεντρώθηκε πολύς κόσμος, οι Ρωμαίοι ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για την καθαριότητα. Έφτιαξαν σύστημα αποχέτευσης και δημόσια λουτρά.

Οι πολίτες της Ρώμης ξυπνούσαν πρωί και τελείωναν τη δουλειά τους το απόγευμα. 

Κύρια τροφή τους ήταν ο σιταρένιος χυλός. Πολλοί έτρωγαν στα υπαίθρια εστιατόρια κι έπιναν κρασί στα καπηλειά.

Τα αγόρια πήγαιναν στο σχολείο και μάθαιναν ανάγνωση, γραφή και αριθμητική. Τα κορίτσια διδάσκονταν τα ίδια μαθήματα στο σπίτι.

Οι Ρωμαίοι είχαν πολλές γιορτές. Άλλες ήταν για τους θεούς και άλλες για σπουδαία γεγονότα. Τις γιόρταζαν με παρελάσεις, χορούς και τραγούδια.

Στην ρωμαϊκή ύπαιθρο ζούσαν οι γεωργοί, οι βοσκοί, οι τεχνίτες και οι μικροέμποροι. 

Οι μεγαλοκτηματίες γεωργοί είχαν μεγάλα και γόνιμα αγροκτήματα. Εκεί ήταν κτισμένα τα σπίτια των ιδιοκτητών μαζί με στάβλους, ορνιθώνες και αποθήκες για τους καρπούς και τις ζωοτροφές. 

Τη φροντίδα όλων αυτών των χώρων την είχαν οι δούλοι, που έμεναν μόνιμα εκεί.

Οι μικροϊδιοκτήτες καλλιεργούσαν μόνοι τα κτήματά τους και ζούσαν από τα λιγοστά προϊόντα που παρήγαγαν. Τα παιδιά τους συνήθως εγκατέλειπαν την ύπαιθρο και αναζητούσαν εργασία και καλύτερη τύχη στο στρατό, στην πόλη, στις τέχνες και στα δημόσια έργα, που πραγματοποιούνταν σε όλη την αυτοκρατορία.

Όλοι αυτοί, πλούσιοι και φτωχοί, πήγαιναν συχνά στη Ρώμη για να πάρουν μέρος στις μεγάλες γιορτές και στους αγώνες που γίνονταν εκεί.

Η ζωή των δούλων

Οι Ρωμαίοι μαστίγωναν και αλυσόδεναν τους δούλους. Τους έβαζαν να δουλεύουν χωρίς διακοπή και να κοιμούνται στα υπόγεια με ελάχιστη τροφή. Τους έδιναν τα χειρότερα ρούχα και τους απαγόρευαν να παντρεύονται. Γι' αυτό και οι δούλοι ζούσαν με τη σκέψη της εξέγερσης. Έγιναν πολλές εξεγέρσεις. Τη μεγαλύτερη την έκαμαν το 70 π.Χ. με αρχηγό το Σπάρτακο, Θρακιώτη αιχμάλωτο και μονομάχο. Ο ίδιος σκοτώθηκε και έξι χιλιάδες δούλοι που ήταν μαζί του σταυρώθηκαν.

Πλουτάρχου, Μ. Κράσσος

Κάνε κλικ εδώ για να μάθεις για την Εξέγερση του Σπάρτακου

Ο Τίβερης αρτηρία ζωής για τη Ρώμη

  Η Ρώμη δεν είναι παραθαλάσσια. Ο Τίβερης ποταμός της, που ήταν πλωτός, συνέδεε την πόλη με τη θάλασσα και με όλα τα λιμάνια της Μεσογείου. Καθημερινά ανέβαιναν τον Τίβερη 25 φορτηγίδες*, μεταφέροντας σιτάρι στη Ρώμη και κοντά της της, φορτωμένες λάδι, κρασί, τρόφιμα, μεταλλικά, υλικά οικοδομής και άλλα είδη για την αγορά . Οι Ρωμαίοι, εκτιμώντας την αξία του Τίβερη για τη ζωή τους, τον τιμούσαν και τον λάτρευαν ως θεό.

Will Durant, Παγκόσμιος Ιστορία τον Πολιτισμού

Άρτος και θεάματα

  Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες για να κρατούν ικανοποιημένους τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων, που έκαναν συχνά εξεγέρσεις, τους προσέφεραν δωρεάν γεύματα και δωρεάν διασκέδαση (άρτο και θεάματα). Αυτά τα θεάματα ήταν κυρίως μονομαχίες και θηριομαχίες.

Μια παράσταση στο Κολοσσαίο.

  Πολλά άτομα μονομαχούσαν, ενώ άλλοι πολεμούσαν μεταξύ της σε ομάδες, στην ξηρά ή στο νερό. Τότε πλημμύρισε ξαφνικά το αμφιθέατρο και έφεραν μέσα άλογα και ταύρους και άλλα κατοικίδια, που είχαν εκπαιδευτεί να κινούνται στο νερό όπως στη στεριά. Έφεραν και ανθρώπους πάνω σε πλοία, οι οποίοι άρχισαν να ναυμαχούν.

Κάσσιος Δίων, Ιστορία της Ρώμης

Μια απάνθρωπη διασκέδαση

Το πλήθος μετά από κάθε μονομαχία ζητά από το νικητή που φόνευσε τον αντίπαλό του, να αντιμετωπίσει αμέσως άλλον, ξεκούραστο, που θα καταφέρει να τον φονεύσει. Και ο τελευταίος νικητής φυλάσσεται για μια άλλη σφαγή. Έτσι ο άνθρωπος, πράγμα ιερό για τον άνθρωπο, φονεύεται από το συνάνθρωπό του για απλή διασκέδαση των θεατών.

Σενέκας, Επιστολές