Η Οθωμανική αυτοκρατορία

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης οι Τούρκοι προέλασαν προς όλες τις διευθύνσεις. 

Την εποχή του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς η Οθωμανική αυτοκρατορία εκτεινόταν σε τρεις ηπείρους: Ασία, Αφρική και Ευρώπη.

Η επέλαση των Τούρκων προς την Κεντρική Ευρώπη ανακόπηκε το 1529 στη Βιέννη. 

Οι  Οθωμανοί δεν καταφέρνουν να καταλάβουν την πόλη και αναγκάζονται να υποχωρήσουν.

Επίσης, μεγάλη ήττα των Τούρκων σημειώθηκε στη Ναύπακτο, όπου στις 7 Οκτωβρίου του 1571 ο ενωμένος στόλος της Ισπανίας, της Βενετίας, της Γένουας, της Νεάπολης, Σικελίας και του Πάπα νίκησε τον Οθωμανικό στόλο. 

Στη ναυμαχία αυτή πήρε μέρος και ο Ισπανός συγγραφέας του «Δον Κιχώτη», ο Μιγκουέλ ντε Θερβάντες, ο οποίος έχασε εδώ το ένα του χέρι.

Το άγαλμα του Θερβάντες στη Ναύπακτο

Όταν απαντηθήκανε

οι δυό χοντρές αρμάδες

βροντοκοπούν οι κανονιές

γίνεται η μέρα νύχτα

πλώρη με πλώρη σμίγουνε

κατάρτι με κατάρτι

λαμποκοπάνε τα λαμιά (=οι σπάθες)

βροντάνε τα τρομπόνια

ποδάρια χέρια και κορμιά

γιομίζουν τα καράβια

σκοτώθη κι ο Αλή Πασάς (= ο ναύαρχος)

το άξιο παλικάρι

κι ο Ρήγας τη γαλεότα του (του Αλή)

τη σέρνει από τη πρύμνη.

Απόσπασμα από δημοτικό τραγούδι της Πάργας

Στο τέλος του 17^ου αιώνα οι Τούρκοι επιχείρησαν πάλι να κατακτήσουν την Κεντρική Ευρώπη. Το 1683 η προέλαση τους ανακόπηκε για δεύτερη φορά στη Βιέννη. 

Ύστερα από δίμηνη πολιορκία και μια αιματηρή μάχη ο συνασπισμός πολωνικών, αυστριακών και γερμανικών δυνάμεων κατάφερε να αποκρούσει τους Τούρκους.

Η αποτυχία στη Βιέννη σήμανε την αρχή της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που διήρκεσε τέσσερις περίπου αιώνες.

Το 1683 χρησιμοποιήθηκε και για πρώτη φορά ο χαρακτηρισμός  «ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης» ( «Sick Man of Europe» / «L' Homme Malade») για την Τουρκία.

Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής

Την Οθωμανική αυτοκρατορία κυβερνούσε ο σουλτάνος που θεωρούνταν ο εκπρόσωπος του Θεού στη γη. Η λέξη σουλτάνος προέρχεται από την αραβική λέξη «σουλτανάτ» που σημαίνει δύναμη, κράτος, δόξα, εξουσία, ο κυρίαρχος, ο κραταιός. Είναι τίτλος ισότιμος με το Αυτοκράτορας, Βασιλεύς, Τσάρος, Κάιζερ κλπ. 

Ο σουλτάνος είχε ως βοηθούς του τους βεζίρηδες που αποτελούσαν το αυτοκρατορικό συμβούλιο και ονομαζόταν αλλιώς Υψηλή Πύλη ή Διβάνι. Επικεφαλής του συμβουλίου ήταν ο Μεγάλος Βεζίρης.

Στις επαρχίες του κράτους διορίζονταν από το σουλτάνο πασάδες-διοικητές. Μερικοί απέκτησαν κατά τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας τόση δύναμη ώστε έγιναν σχεδόν ανεξάρτητοι. Ένας από αυτούς ήταν και ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων.

Αλή Πασάς

Οι Τούρκοι ασχολούνταν κυρίως με τα στρατιωτικά και καθόλου σχεδόν με το εμπόριο, τα γράμματα και τις επιστήμες.  Εξαίρεση αποτελεί η περίοδος, 1520-1566, όταν σουλτάνος ήταν ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, που υπήρξε προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών. 

Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής

Έτσι μόλις σταμάτησαν οι κατακτήσεις που έφερναν χρήματα στα ταμεία του κράτους, άρχισε η παρακμή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ήταν ο «μεγάλος ασθενής» που επιζούσε εξαιτίας των αντίθετων συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων που διαφωνούσαν μεταξύ τους για το πώς θα μοιράζονταν τα εδάφη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.