Στο
βορειοδυτικό τμήμα της Ισπανίας, υπάρχει ένα σύμπλεγμα σπηλαίων στο οποίο
ανήκουν μεταξύ άλλων και τα σπήλαια Ελ Καστίγιο, Αλταμίρα. Το σύμπλεγμα, που
αποτελείται συνολικά από 11 σπηλιές, ανακαλύφθηκε τυχαία το 1868 από έναν
κυνηγό. Κανείς όμως επιστήμονας δεν έδωσε σημασία στην τυχαία αυτή
ανακάλυψη, ώσπου το 1879 επισκέφτηκε το σύμπλεγμα ένας ερασιτέχνης αρχαιολόγος (ο
δικαστής Μαρσελίνο ντε Σατουόλα) με την 12χρονη κόρη του. Η κόρη του, μάλλον
πνεύμα ανήσυχο, εξερευνώντας τις σπηλιές ανακάλυψε τις σπηλαιογραφίες που
κρύβονταν στο σύμπλεγμα.
Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε χρονολόγηση των
σπηλαιογραφιών με μια νέα μέθοδος. Αποτέλεσμα ήταν να βρεθούν πολλές
σπηλαιογραφίες πιο παλιές από ότι είχε εκτιμηθεί κατά την πρώτη χρονολόγησή
τους. Βρέθηκαν τοιχογραφίες με ηλικία 25 χιλ. ετών και 35 χιλ. ετών. Οι παλαιότερες όμως σπηλαιογραφίες
σύμφωνα, με την νέα χρονολόγηση είναι οι κόκκινοι «δίσκοι» και οι παλάμες που
βρίσκονται στο σπήλαιο Ελ Καστίγιο. Η ηλικία τους εκτιμάται σε τουλάχιστον
40.800 χρόνια. Έτσι, θεωρούνται πλέον τα αρχαιότερα δείγματα σπηλαιογραφιών που
έχουν βρεθεί στη «γηραιά ήπειρο», παλαιότερες από ανάλογες που βρίσκονται στα
σπήλαια της Γαλλίας (Σοβέ, Αμπρί
Καστανέ κ.α.).
Αποτέλεσμα της νέας χρονολόγησης είναι να τοποθετείται
η αρχή της τέχνης των σπηλαίων στην Ευρώπη
4.000 έως 10.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι θεωρούνταν έως τώρα. Ενώ μέχρι τώρα
οι επιστήμονες ήταν πεπεισμένοι ότι οι σπηλαιογραφίες ήταν έργο των προγόνων
του ανθρώπου (homo sapiens), πλέον
κάποιοι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι μπορεί να ήταν έργο των Νεάντερταλ που
ζούσαν ήδη στην Ευρώπη πριν έρθει ο homo
sapiens από την Αφρική.
Οι αρχαιότερες ενδείξεις της ύπαρξης του homo sapiens στην Ευρώπη έχουν ηλικία 41.500
ετών ενώ οι Νεάντερνταλ έφθασαν στην Ευρώπη πριν από 250.000 χρόνια. Άρα
εικάζουν οι επιστήμονες, ή ο homo sapiens κατείχε ήδη την τέχνη της σπηλαιογραφίας
όταν έφθασε από την Αφρική ή η σπηλαιογραφία ήταν τέχνη των Νεάντερταλ. Για να
ενισχυθεί η τελευταία άποψη θα πρέπει, κατά τους επιστήμονες, να βρεθούν
σπηλαιογραφίες που να είναι παλαιότερες των 42.000 ετών, τουλάχιστον.
Σχετικά με τις σπηλαιογραφίες των σπηλαίων Ελ Καστίγιο
και Αλταμίρα, οι δημιουργοί τους χρησιμοποιούσαν τρεις χρωματικές αποχρώσεις (ώχρα,
κόκκινο και μαύρο) και υλικά όπως το κάρβουνο και ο αιματίτης για να
αναπαραστήσουν ζώα [βουβάλια, ελάφια, άλογα], ανθρώπινες φιγούρες και
αποτυπώματα ανθρώπινων χεριών. Σε κάποια έργα τους αξιοποίησαν και τις φυσικές καμπύλες των
τοίχων του σπηλαίου για να δημιουργήσουν και την τρισδιάστατη αίσθηση των
θεμάτων τους.
Ο Πικάσο μάλιστα φέρεται να είπε για τις συγκεκριμένες
τοιχογραφίες:
«Μετά
την Αλταμίρα όλη η τέχνη
είναι
παρακμή και ξεπεσμός».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου