Βασιλόπιτα

Βασιλόπιτα λέγεται η πίτα που φτιάχνεται σε κάποιες χώρες από τους χριστιανούς την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Κόβεται λίγο αφού μπει ο καινούργιος χρόνος. Το ιδιαίτερο που έχει είναι ότι βάζουμε σε αυτήν ένα κέρμα (νόμισμα).

Στην Ελλάδα κόβουμε τη Βασιλόπιτα αφού αλλάξει ο χρόνος και ενώ είναι μαζεμένη όλη η οικογένεια. Την κόβει είτε ο νοκοκύρης είτε η γιαγιά (σε κάποια μέρη). Πρώτα σταυρώνει την πίτα τρεις φορές και έπειτα την κόβει σε τριγωνικά κομμάτια, δίνοντας σε κάθε μέλος της οικογένειας ένα κομμάτι. Πρώτα κόβεται ένα κομμάτι για το σπίτι ή το Χριστό ή την Παναγία.

Η Βασιλόπιτα είναι ένα πολύ παλιό έθιμο. Σύμφωνα με την παράδοση έχει σχέση με τον Μέγα Βασίλειο.

Στην Καισαρεία της Καππαδοκίας (Μ. Ασία), τα παλιά χρόνια ο Μ. Βασίλειος ζήτησε από τους πλούσιους της πόλης να του μαζέψουν χρυσαφικά για να τα δώσει ως ¨λύτρα¨ στον εχθρό που απειλούσε την πόλη. Όταν πήγε να τα δώσει εμφανίστηκε ο Άγιος Μερκούριος και έδιωξε τους εχθρούς. Για να επιστρέψει ο Μ. Βασίλειος τα χρυσαφικά στους ανθρώπους, έφτιαξε μικρούς άρτους και σε καθένα έβαζε από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό και τα μοίρασε στους κατοίκους της πόλης.

Συνταγή: Βασιλόπιτα με προζύμι

Υλικά: 

850 γρ. αλεύρι, 100 γρ. μαγιά μπίρας, 6 αυγά, 180 γρ. βούτυρο, 180 γρ. ζάχαρη, 1 κοφτή κουταλιά αλάτι, 100 γρ. κάντιτα, 100 γρ. σταφίδα και ξύσμα ενός πορτοκαλιού.

Εκτέλεση: 

Ανακατεύουμε τα 100 γρ. αλεύρι με την μαγιά, διαλυμένη προηγουμένως σε χλιαρό νερό κάνουμε έτσι ένα προζύμι και το αφήνουμε σε χλιαρό μέρος για 3 ώρες. Ζυμώνουμε το υπόλοιπο αλεύρι με τα αυγά ολόκληρα, το βούτυρο διαλυμένο, την ζάχαρη, το αλάτι και το ανεβασμένο προζύμι. Εξακολουθούμε το δούλεμα για αρκετή ώρα μέχρι να πετύχουμε μια πυκνή ζύμη. Προσθέτουμε το κίτρο κάντιτα ψιλοκομμένα, την σταφίδα και το ξύσμα πορτοκαλιού.
Αφήνουμε να φουσκώσει η ζύμη μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο και μετά την πλάθουμε σε θολωτό σχήμα χαράζοντας ένα σταυρό στην επιφάνεια. Ψήνουμε την πίτα σε φούρνο 180 βαθμούς για μια ώρα περίπου. Μετά το ψήσιμο θα πρέπει να περάσουν τουλάχιστον 24 ώρες πριν την σερβίρουμε.

Αφροδίτη Ξ. / Ευθυμία Α., ΣΤ1΄