Μια νέα πρωτεύουσα η Κωνσταντινούπολη

Τι θα μάθουμε:

-  Ποιοι ήταν οι λόγοι που η Ρώμη δεν μπορούσε να παραμείνει η πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας.

-  Γιατί ο Κωνσταντίνος επέλεξε να χτίσει τη νέα πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας στη θέση του Βυζαντίου.

-  Για ποιους λόγους ο Κωνσταντίνος στήριξε τις ανατολικές επαρχίες και το Χριστιανισμό.

Μετά την επικράτηση του Κωνσταντίνου επικράτησε η ενότητα στην αυτοκρατορία. Ο Κωνσταντίνος όμως κατάλαβε ότι η αυτοκρατορία δεν μπορούσε πλέον να διοικείται από τη Ρώμη γιατί:

-  Βρισκόταν πολύ μακριά από τις ακριτικές περιοχές του Δούναβη και της Ανατολής όπου γίνονταν εχθρικές επιδρομές (Δούναβης – Γότθοι, Ανατολή – Πέρσες).

-  Η Ρώμη αποτελούσε κέντρο των ειδωλολατρών. Σε αυτήν είχαν σημειωθεί διωγμοί των Χριστιανών και οι συγκρούσεις μεταξύ των τετραρχών.

Οι παραπάνω λόγοι οδήγησαν τον Κωνσταντίνο σε δύο σημαντικές αποφάσεις:

-  Μετέφερε την πρωτεύουσα από τη Ρώμη στο Βυζάντιο (αρχαία ελληνική αποικία στην Προποντίδα).

-  Εφάρμοσε το Διάταγμα των Μεδιολάνων και στήριξε το Χριστιανισμό.

Ο Κωνσταντίνος αποφάσισε η νέα πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας να ονομαστεί «Νέα Ρώμη». Γρήγορα όμως επικράτησε η ονομασία Κωνσταντινούπολη ή απλώς Πόλη.

Η Πόλη βρισκόταν σε εξαιρετική θέση. Εκεί συναντιόταν η Ευρώπη με την Ασία και ο Εύξεινος Πόντος με το Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Από εκεί ξεκινούσαν οι εμπορικοί δρόμοι προς τη Μικρά Ασία και τις επαρχίες της Ανατολής.

Οι επαρχίες της Ανατολής είχαν ιδιαίτερη σημασία για την αυτοκρατορία. Τροφοδοτούσαν επί αιώνες την ρωμαϊκή αυτοκρατορία και τη Ρώμη με είδη πρώτης ανάγκης που παρήγαγαν οι ίδιες, αλλά και με είδη πολυτέλειας (αρώματα, μπαχαρικά, μετάξι, κοσμήματα).

Επίσης, στις ανατολικές περιοχές κατοικούσαν κυρίως ελληνόφωνοι (αυτοί που μιλούσαν την ελληνική γλώσσα) και που η πλειοψηφία τους είχε ασπαστεί το Χριστιανισμό.

Όλοι αυτοί στήριζαν τις επιλογές του Κωνσταντίνου, του οποίου η μητέρα, Ελένη, ήταν Ελληνίδα και χριστιανή.

Πηγή:

Έτσι μεγάλωσε το Βυζάντιο.

«Με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στο Βυζάντιο, τον αυτοκράτορα ακολούθησαν κι εγκαταστάθηκαν εδώ χιλιάδες Ρωμαίοι πολίτες, κυβερνητικοί υπάλληλοι, στρατιωτικοί, νομικοί, επαγγελματίες, έμποροι και τεχνίτες που είχαν έρθει να βοηθήσουν στο χτίσιμο της πόλης. Όλοι αυτοί μιλούσαν κι συνέχισαν να μιλούν τη γλώσσα τους, τη λατινική. Μάθαιναν όμως και την ελληνική, γιατί αυτή τη γλώσσα γνώριζαν και μιλούσαν όλοι στην Ανατολή και στο Βυζάντιο. Γι’ αυτό οι Ρωμαίοι δεν επέβαλαν τη λατινική γλώσσα στους Έλληνες. Αντίθετα βοήθησαν και οι ίδιοι στην εξάπλωση της ελληνικής γλώσσας, γιατί αυτή έφερνε μαζί της τον ελληνικό πολιτισμό και την εξημέρωση των κατοίκων. Έτσι αυτή η ενίσχυση του ελληνισμού αποδείχθηκε ευεργετική για όλους τους Ρωμαίους υπηκόους».